Er zijn veel organisaties die schermen met ‘je kan bij ons ondernemer zijn’. Ik zou zo graag willen dat dat echt zo was. Ja, de ondernemer wil dat. Of een modern MT. Die willen kaderfuncties vol ondernemende managers. Managers die durven, proberen, hun nek uitsteken. Die soms finaal de mist in gaan en soms enorme successen boeken. Die een mening hebben en een standpunt innemen. Die durven delen, vragen en communiceren.
En als we even dromen, zou het niet echt heerlijk zijn? Een bedrijfscultuur waar wordt gestimuleerd om buiten te lijntjes te denken, onderzoeken en handelen. Waar vertrouwen is, net zoals de wens om te experimenteren en de flexibiliteit om te kijken waar het schip strandt.
Ik snap dat die ondernemer/MT dat wil. Zo zijn ze waarschijnlijk zelf ook op die functies gekomen. Door te proberen, veel fouten te maken en hierdoor nieuwe routes uitvinden totdat het lukt. Maar het vraagt nogal wat om de wens voor deze ondernemende cultuur te waarborgen ‘naar beneden’.
We zien namelijk vaak het tegenovergestelde. Niet lekker gelopen samenwerkingen resulteren in SOP’s, gemaakte fouten resulteren in te volgen procedures en risico’s worden ingedamd door afvinklijstjes met handtekeningen. Uiteindelijke gevolg? Afdelingen die vergeten waarom ze er zijn. Om elkaar te bedienen en verder te helpen? Nee. Om vooral het eigen werk af te maken, niet te veel en vaak voor andermans karretje te worden gespannen en zo goed (lees: makkelijk) mogelijk door de dag heen te komen. Het gevoel te hebben dat het eigen werk af is en hierdoor met een vals gevoel van voldoening de deur uit te lopen.
Ondernemerschap is hier ver te zoeken. En je nek uitsteken helemaal. Iets doen wat je niet is gevraagd? Liever niet. Dus om dat ondernemerschap te behouden is het werken aan leiderschapskwaliteiten, persoonlijke ontwikkeling en reflectie op processen en samenwerking geen luxe, het is noodzaak. Voor alle lagen. Juist om te voorkomen dat het bedrijf muteert in een bureaucratisch systeem.
Want ik weet wat het doet voor mensen als ze zich blijven ontwikkelen. Dat ze in zichzelf geloven. Dat ze ruimte nemen om dat idee wel te pitchen. En niet alleen een mening te geven, maar een mening met een onderbouwd plan. Of om een ander geluid te laten horen dan het collectief of durven in te grijpen als iets niet loopt. Want dat schuurt. Naar boven, naar beneden, alle kanten op. Prettig? Niet altijd. Maar dat is wel precies de energie die bij ondernemerschap hoort. Iets met wrijving en glans.